ماری‌جوانا ( Cannabis) یا علف (گِراس) برگ و گُل خشکِ گیاه شاه‌دانه است که از آن به‌عنوان دارویی روان‌گردان استفاده می‌شود. از گیاه شاه‌دانه علاوه بر ماری‌جوانا مواد دیگری نظیر حشیش و روغن حشیش نیز به‌دست می‌آید. تتراهیدروکانابینول (THC) ترکیب مؤثر همهٔ فراورده‌های گیاه شاهدانه و عامل اصلی آثار سرخوشی‌آور آن است

نشئگی، تمدد اعصاب و افزایش اشتها از مهم‌ترین آثار دلخواه ذهنی و جسمیِ گراس است و از عوارض جانبی مهم آن می‌توان به کاهش حافظهٔ کوتاه‌مدت، خشکی دهان، سرخی دیدگان، اختلال در مهارت‌های حرکتی، و احساس اضطراب و وحشت اشاره کرد.

ماری‌‌جوانا، به‌عنوان یک مادهٔ مخدر تفریحی، داروی درمانی، و همچنین در برخی مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از این دارو بیشتر به‌صورت تدخینی و گاهی به‌صورت خوراکی است. در حالت تدخینی، این گیاه را معمولاً همراه با توتون یا به‌تنهایی در داخل سیگار (معمولاً به‌صورت آمیخته با توتون) مصرف می‌کنند. از اوایل قرن بیستم، در اغلب کشورهای دنیا، محدودیت‌هایی قانونی درمورد استفاده و فروش گراس و دیگر محصولات گیاه شاهدانه وضع شده‌است. به گزارش سازمان ملل متحد، محصولات شاهدانه رایج‌ترین داروی غیرقانونی در دنیا هستند، به‌طوری‌که ۴ درصد مردم جهان به‌طور سالانه و ۰.۶ درصد به‌طور روزانه از آن استفاده می‌کنند. علاوه‌براین، ماری‌جوانا در برخی کشورهای دنیا مانند کانادا، بلژیک، استرالیا، هلند، اسپانیاو همچنین ۳۲ ایالت از کشور آمریکا به‌عنوان یک درمان گیاهی با تجویز پزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد که به‌عنوان ماری‌جوانای طبی از آن یاد می‌شود.

تاریخچه

اولین نشانه‌ها از مصرف ماری‌جوانا به هزارهٔ سوم پیش از میلاد (۵ هزار سال پیش) مربوط می‌شود

همه‌گیری

در غرب، ماری‌جوانا پرمصرف‌ترین مادهٔ غیرقانونی است همچنین، بر اساس گزارش سازمان ملل، ماری‌جوانا پرمصرف‌ترین مادهٔ غیرقانونیِ جهان است در زمان حاضر، ماری‌جوانا به دلایل تفریحی، مذهبی و روحانی و همچنین اهداف درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سازمان ملل برآورد کرده‌است که در سال ۲۰۰۴ حدود ۴% از جمعیت بزرگسال جهان (معادل ۱۶۲ میلیون نفر) در سال ماری‌جوانا مصرف می‌کنند. و حدود ۰٫۶ درصد جمعیت جهان (حدود ۲۲٫۵ میلیون نفر) به‌طور روزانه ماری‌جوانا مصرف می‌کنند

تنها در کشور آمریکا تخمین زده می‌شود بیش از ۱۰۰ میلیون نفر در زندگی‌شان ماری‌جوانا را تجربه کرده‌اند و ۲۵ میلیون نفر طی سال گذشته چنین تجربه‌ای داشته‌اند

مصرف قانونی ماری‌جوانا

اروگوئه در سال ۲۰۱۳ نخستین کشوری بود که لایحهٔ تولید و تجارت آزاد ماری‌جوانا را تصویب کرد. این ابتکار به‌وسیلهٔ خوزه موخیکا، رییس‌جمهور اروگوئه ارائه شد و به تصویب سنای این کشور رسید. او ضمن دفاع از ایدهٔ خود می‌گوید: “حسن این‌که دولت این کار را انجام دهد این است که هم خواهد توانست ماری‌جوانا را به قیمت ارزان‌تر بفروشد و هم بر آن کنترل بهتری داشته‌باشد. ما به‌جای این‌که با این پدیده به‌شکل پلیسی مبارزه کنیم، با آن مطابق با قواعد بازار برخورد خواهیم کرد اگرچه در هلند فروش ماری‌جوانا در کافی شاپ‌ها پیش از این لایحه آزاد بود، اما اروگوئه برای نخستین بار، تمامی فعالیت‌های مرتبط، از کاشت تا خریدوفروش را قانونی کرده‌است. شهروندان اروگوئه مجازند سالانه شش نهال گیاه ماری‌جوانا را در خانه‌هایشان پرورش دهند.

در کشور هلند هم، در برخی شهرها، کافی شاپ‌ها مجاز به ارائهٔ ماری‌جوانا به مشتریان خود هستند. با وجود مخالفت‌ها، دولت هلند در سال ۲۰۱۲ میلادی قوانینی برای محدود کردن فروش مواد مخدر به گردشگران تصویب کرده تا بدین ‌وسیله تعداد آن دسته از گردشگرانی که تنها برای استعمال آزادانهٔ مواد مخدر به این کشور سفر می‌کنند، کاهش یابد.

در کشور آمریکا نیز در سال ۲۰۱۳ رأی‌دهندگان در ایالت‌های کلورادو و واشنگتن با شرکت در دو همه‌پرسی در ماه نوامبر به آزادسازی مصرف ماری‌جوانا رأی دادند.

علاوه بر ایالت‌های کلورادو و واشنگتن، مصرف داروییِ ماری‌جوانا در ۲۰ ایالت آمریکا و پایتخت این کشور آزاد است

دسته‌بندی

درحالی‌که اکثر داروهای روان‌گردان در یکی از دسته‌های محرک، کندساز، یا توهم‌زا قرار می‌گیرند، ماری‌جوانا خاصیتی بینابینی از خود نشان می‌دهد

میزان تأثیر

یک مطالعهٔ علمی که در سال ۲۰۰۰ در «نشریهٔ علوم جنایی» (JFS) منتشر شد، حاکی از این بود که قدرت (مقدار تتراهیدروکانابینول) ماری‌جوانا در کشور آمریکا از حدود ۳٫۳% در سال ۱۹۸۳ و ۱۹۸۴ به ۴٫۴۷% در سال ۱۹۹۷ افزایش یافته‌است. این مطالعه همچنین این‌طور نتیجه گرفته‌است که در رابطه با قدرت سایر کانابینوییدهای اصلی در ماری‌جوانا، تغییری طی سال‌های اخیر مشاهده نشده‌است طی تحقیقات بیشتری که در دانشگاه میسیسیپی تحت پروژهٔ بررسی قدرت ماری‌جوانا صورت گرفت، معلوم شد که میزان متوسط THC در نمونه‌های ماری‌جوانا بین سال‌های ۱۹۷۵ و ۲۰۰۷ از ۴% در سال ۱۹۸۳ به ۹٫۶% در سال ۲۰۰۷ افزایش یافته‌است

• ماری‌جوانا می‌تواند حاوی بین ۳% تا ۲۲% THC باشد
• کمترین مقداری از THC که دارای اثرات روان‌گردان باشد حدود ۱۰میکروگرم در کیلوگرم وزن بدن است.^[۱۶] مدت‌زمان دوام اثر ماری‌جوانا تا حد زیادی به قدرت ماری‌جوانای مصرفی و نیز مقدار مصرف بستگی دارد. اثرات، نوعاً برای دو تا سه ساعت باقی می‌مانند
• در یک آزمایش، به افراد ماری‌جوانا داده شده‌بود و اثرات آن بر همان افراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که اگرچه اثرات سریع و قوی ماری‌جوانا بر ویژگی‌های تنانی (جسمی) و روانیِ افراد واضح است، اما از این آثار در روز بعد از مصرف نشانه‌ای باقی نمی‌مانَد. این نشان می‌دهد که کشیدن یک سیگار ماری‌جوانا دارای اثرات ادامه‌دارِ بسیار اندکی است

شیوهٔ مصرف

ماری‌جوانا معمولاً به‌شکلِ سیگار کشیده می‌شود. علاوه‌براین، هم می‌توان آن را خورد و هم می‌توان تزریق کرد. سیگار ماری‌جوانا از برگ و گُل گیاه شاه‌دانه به‌دست می‌آید. تأثیراتِ این ماده تا حدودِ ۲ ساعت باقی می‌مانَد. با این وجود، عنصرِ اصلیِ آن، یعنی THC، تا چندین روز در بدن باقی می‌مانَد. از پیپ و چپق و سیگار برگ هم برای مصرف ماری‌جوانا استفاده می‌شود

وقتی که ماری‌جوانا به‌صورت دهانی مصرف می‌شود، کیفیت اثرگذاری آن تفاوت می‌کند و اثرات روان‌گردان آن معمولاً قوی‌تر از حد انتظار ظاهر می‌شوندهمچنین، زمان بیشتری طول می‌کشد تا اثرات روان‌گردان آن ظاهر شود، و زمان بیشتر نیز باقی می‌مانَد، نوعاً بین ۴ تا ۱۰ ساعت پس از مصرف دوام می‌آورَد روش‌های خوراکیِ ماری‌جوانا نیاز به درون کشیدن مواد سوختنی سمّیِ ایجادشده در روش سیگاری ندارد و ازاین‌رو بسیاری از آسیب‌های تنفسی و قلبی-عروقی همراه با کشیدن ماری‌جوانا در این روش وجود ندارد.

پژوهشی که در سال ۲۰۱۱ در استرالیا انجام شد نشان داد که مصرف ماری‌جوانا به‌ندرت به‌تنهایی و بدون حضور مواد دیگر صورت می‌گیرد. ۹۵% مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا از الکل نیز استفاده می‌کنند، ۲۶% ازآمفتامین و ۱۹% از اکستازی. تنها ۲٫۷% از این افراد اعلام کردند که همراه با ماری‌جوانا از هیچ مادهٔ دیگری استفاده نمی‌کنند

درجهٔ سمّی بودن

درجهٔ سمّیّت ماری‌جوانا بسیار پایین است. بسیار کم پیش می‌آید که با کشیدن ماری‌جوانا، فرد اوردوز کند؛ به همین شکل، دوزهای افراطیِ مصرف ماری‌جوانا تا به حال با مرگ همراه نبوده‌است. مرگ‌ومیر ثبت‌شده بر اثر زیاده‌روی (اوردوز) ماری‌جوانا در حیوانات نیز به‌شدت نادر است. عموماً تنها پس از تزریق درون‌وریدی روغن حشیش امکان مرگ وجود دارد. یک گزارش دولتی در فرانسه در سال ۱۹۹۸ که توسط وزیر بهداشتِ دولت برنارد کوشنر دایر و توسط دکتر پیِر برنار روکوس مدیریت شد، به طبقه‌بندی مواد بر اساس میزان اعتیادآوری و سمی بودن برای بافت عصبی پرداخت. این دسته‌بندی، هروئین، کوکائین و الکل را به‌عنوان اعتیادآورترین و مرگبارترین مواد دسته‌بندی کرد؛ بنزودیازپاین‌ها، توهم‌زاها و تنباکو را در دستهٔ متوسط قرار داد، و ماری‌جوانا را در آخرین مقوله قرار داد. برنارد کوشنر چنین نتیجه گرفت: «تحقیقات ما نشان می‌دهد که مصرف ماری‌جوانا، برخلاف مصرف الکل و کوکائین، با مسمومیت بافت عصبی همراه نیست.»

مدت باقی ماندن در بدن

اکثر کانابینوییدها محلول در چربی هستند و به‌راحتی در چربی ذخیره می‌شوند. ازاین‌رو دارای نیمه‌عمر نسبتاً طولانی در مقایسه با سایر مواد مخدر هستند. طبق گزارش آزمایشگاه‌های «رِدوود»، مولکول THC و مؤلفه‌های مرتبط با آن، معمولاً در تست‌های مواد از روز سوم تا دهم قابل شناسایی هستند؛ نتیجهٔ آزمایش مصرف‌کنندگان حرفه‌ایِ ماری‌جوانا می‌تواند تا سه ماه پس از مصرف ماری‌جوانا همچنان مثبت باشد. مدت این زمان تا حد زیادی بسته به سوخت‌وساز (متابولیسم)، مقدار مصرف، و تعداد دفعات مصرف، متغیر است

در یک آزمایش، به افراد ماری‌جوانا داده شد و مدت دوام آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که اگرچه اثرات سریع و قوی ماری‌جوانا بر ویژگی‌های تنانی (جسمی) و روانیِ افراد واضح است، اما از این آثار در روز بعد از مصرف نشانه‌ای باقی نمی‌مانَد.

== تأثیرات مصرف ==نشئگی، تمدد اعصاب و افزایش اشتها از مهم‌ترین آثار دلخواه ذهنی و جسمیِ گراس است و از عوارض جانبی مهم آن می‌توان به کاهش حافظهٔ کوتاه‌مدت، خشکی دهان، سرخی دیدگان، اختلال در مهارت‌های حرکتی، و احساس اضطراب و وحشت اشاره کرد.

اعتیاد

منظور از اعتیاد به ماری‌جوانا ظاهر شدن علائمی نظیر نشانه‌های ترک، تحمل دارویی و… است. پژوهش‌های انجام‌شده بر روی انسان و سایر جانوران نشان داده‌است که نشانه‌های ترک قابل توجه در میان مصرف‌کنندگانِ حرفه‌ایِ ماری‌جوانا نسبتاً شایع است

نشانه‌های ترک

منظور از نشانه‌های ترک در ماری‌جوانا، نشانه‌هایی‌ است که همراه با کنارگذاشتن مصرف ماری‌جوانا در فرد به‌چشم می‌خورند. پژوهش‌ها حاکی از آن است که مصرف ماری‌جوانا در مقادیر بالا با علائم ترک جسمانی و روانیِ نسبتاً خفیفی همراه است

 نظریهٔ دروازهٔ ورود

• فرضیهٔ «ماری‌جوانا به‌مثابهٔ دروازهٔ ورود» مدعی است که مصرف ماری‌جوانا احتمال این را که افراد، متعاقبِ مصرفِ آن، به مصرف مواد مخدرِ خطرناک‌تر روی آورند افزایش می‌دهد و ازاین‌رو ماری‌جوانا همچون یک دروازهٔ ورود برای گرایش به مواد خطرناک‌تر استاین فرضیه یکی از ستون‌های اصلیِ سیاست‌گذاری‌های مخالف با مصرف ماری‌جوانا در کشور آمریکا بوده‌است با این وجود، اعتبار و صحت این فرضیه به‌شدت محل بحث است

مقایسه با سیگار

بر اساس نشریهٔ پزشکیِ بریتانیاییِ «لانست»، ماری‌جوانا در مقایسه با نیکوتین و الکل، وابستگی کمتری ایجاد می‌کند

• یک پژوهش در سال ۲۰۰۶ به مقایسهٔ اثرات کشیدن سیگارِ تنباکو و ماری‌جوانا بر ریه‌ها پرداخت.نتیجهٔ این پژوهش نشان داد که “حتی در کسانی که به مقدار فراوان ماری‌جوانا می‌کشند، خطر ابتلا بهسرطان ریه افزایش نمی‌یابد. درحالی‌که همین پژوهش نشان می‌داد که خطر ابتلا به سرطان ریه در کسانی که روزانه ۲ بسته یا بیشتر سیگار تنباکو می‌کشند، ۲۰ برابر بیشتر از سایرین است. معلوم شده‌است که سیگارِ ماری‌جوانا نیز، مانند تمامی کشیدنی‌ها، حاوی مواد سرطان‌زاست، و ازاین‌رو خطر ابتلا به سرطان ریه را در فرد افزایش می‌دهد. با این وجود، THC برخلاف نیکوتین، مرگ سلول‌های پیر را تقویت می‌کند، و بنابراین، این احتمال را که آنها به سلول‌های سرطانی تغییرشکل بدهند کاهش می‌دهد. همچنین، در پژوهش دیگری نشان داده شده‌است که کانابینوییدها دارای ویژگی‌های ضدتومور هستند

ترک مصرف

تنها اقلیتی از مصرف‌کنندگانِ ماری‌جوانا به‌واسطهٔ وابستگی به این ماده به‌دنبال درمان و کمک‌های پزشکی می‌روندهمچنین، شواهد و مدارک نشان می‌دهد نیاز به کمک برای توقف مصرف ماری‌جوانا و نیز تقاضا برای درمان وابستگی به کانابیس در سطح بین‌المللی درحال افزایش است

در درمان مصرف ماری‌جوانا، دکتر دیوید مک‌داول، از دانشگاه کلمبیا، دریافت که برای موفقیت در درمان باید بین سه گروه از کاربران، یعنی «کاربران گهگاهی»، «کاربران هرروزه» و نیز «کاربران مزمن» که چندین بار در روز از این ماده استفاده می‌کنند تمایز قائل شد

مصرف در ایران

در ایران، جوانان ایرانی ماری جوانا را به عنوان مخدری به نام گل مصرف می کنند. همینطور ایرانیان آن را با نام های وید و کانابیس نیز یاد می کنند. مصرف ماری جوانا در بین دانش آموزان دبیرستانی بسیار فراگیر شده بطوریکه از سوی افراد مختلف هشدارهایی درمورد ماری جوانا یا گل داده شد که آن را با نام مخدری نو ظهور یاد می کنند

تأثیرات کوتاه‌مدت ماری‌جوانا

تأثیرات کوتاه‌مدت ماری‌جوانا به تأثیراتی گفته می‌شود که در دقایق و ساعت‌های بعد از مصرف ماری‌جوانا در فرد آشکار می‌شود. پس از کشیدن ماری‌جوانا، این اثرات پس از چند ثانیه آشکار می‌شوند و تا چند دقیقه کاملاً قابل رؤیت هستنداین اثرات نوعاً برای ۲ تا ۳ ساعت دوام می‌آورند مصرفِ دوزهای بالا (مقادیر زیادِ) ماری‌جوانا تأثیراتِ منفیِ آن را تشدید می‌کند تأثیرات کوتاه‌مدت ماری‌جوانا را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: تأثیرات تنانی (جسمی) و تأثیرات روانی.

تأثیرات جسمی

برخی از آثارجسمیِ ماری‌جوانا که در کوتاه‌مدت آشکار می‌شوند:

• افزایشضربان قلب
• خشکی دهان
• قرمز شدن چشم
• کاهش فشار درون‌چشمی
• آرامشماهیچه‌ها
• حس سرد یا گرم شدن دست‌ها و پاها
• امواجپایدارترِ آلفا با فرکانسی اندکی پایین‌تر از معمول
• کند شدن فعالیت‌های حرکتی
• افزایشاشتها
• اختلال درحافظهٔ کوتاه‌مدت و فعال

تأثیرات روانی

تأثیرات روانیِ ماری‌جوانا به‌شکل عجیبی از فردی به فردِ دیگر متفاوت است و تا اندازه‌ای به انتظاراتِ فردی که آن را مصرف می‌کند بستگی دارد برخی از آثار روانیِ ماری‌جوانا که در کوتاه‌مدت آشکار می‌شوند عبارتند از

• تحریف در درک زمان و مکان،
• تحریف در تصویر بدن، و حسبینایی و شنیداری،
• تجربهٔ توهم
• افزایش شور جنسی،
• افزایشحواس،
• تجربهٔ حس سرخوشی،
• تجربهٔ حس آرامش و کاهشاضطراب،
• افزایش خُلق و شوخ‌طبعی،
• تفکر انتزاعی و فلسفی،
• افزایش خلاقیت،
• اختلال درحافظهٔ خطی،
• تجربهٔپارانویا یا اضطراب، یا حملات پانیک
• لذت بیشتر ازمزه و بوی غذاها،
• لذت بردنبیشتر از موسیقی و کمدی.

تأثیر بر رانندگی

مصرفِ ماری‌جوانا بر تواناییِ رانندگیِ افراد تأثیر می‌گذارد کلی، دارک و راس (۲۰۰۴) به نتایج مشابهی دست یافتند. آنان در پژوهش‌های آزمایشگاهی برروی سنجش اثرات ماری‌جوانا بر مهارت‌های رانندگی، دریافتند که افراد پس از مصرف ماری‌جوانا در مواردی نظیر ردیابی، توجه، زمان واکنش، حافظهٔ کوتاه‌مدت، هماهنگی دست و چشم، گوش‌بزنگی، درک زمان و مسافت، و تصمیم‌گیری و تمرکز دچار اختلال می‌شوند.

در یک تحقیق برروی قربانیانِ تصادفاتِ رانندگی در ایالت آلابامای ایالات متحدهٔ آمریکا مشخص شد که ۱۷% از رانندگان، ماری‌جوانا مصرف کرده‌بودند. (فورتن بری، براون و شولین، ۱۹۸۶). معلوم شد که مصرفِ ماری‌جوانا باعث می‌شود رانندگانی که اندکی پیش از رانندگی، ماری‌جوانا مصرف کرده‌اند، نسبتاً دیرتر درمی‌یابند که بایستی توقف کنند. جالب اینجاست که ماری‌جوانا در سرعتِ واکنشِ آنان هنگامی که تصمیم به توقف می‌گیرند تأثیری ندارد، و سرعتِ واکنشِ آنها مثلِ همیشه‌است. درواقع، آنها فقط دیرتر تصمیم می‌گیرند که توقف کنند. (موسکوویتز، هالبرت و مک‌گلوتین ۱۹۷۶).

تاثیرات درازمدت ماری‌جوانا

تأثیرات درازمدت ماری‌جوانا این تأثیرات بر فرد نسبتاً ناشناخته‌ استنگرانی‌ها پیرامون اثرات مصرف درازمدت ماری‌جوانا بر افزایش خطر ابتلا به شیزوفرنی، اختلال دوقطبی، و افسردگی ماژور افزایش یافته است، اما هنوز نتیجه‌ای قطعی حاصل نشده و بر سر موضوع اختلاف نظر وجود دارد. گردآوری شواهد و مدارک در مورد اثرات درازمدت مصرف ماری‌جوانا بر حافظه هنوز در مرحله‌ی مقدماتی قرار دارد و عوامل متعددی دستیابی به نتیجه‌ای واضح را دشوار ساخته‌اند. در حال حاضر کمیت و کیفیت این اثرات به قدر کافی روشن نیست و هم مخالفان و هم مدافعان مصرف ماری‌جوانا قادرند داده‌هایی به نفع دیدگاه خود ارائه کنند.

اثرات جسمی

مشکلات تنفسی

• اگرچه کشیدن ماری‌جوانا به اندازهٔ کشیدن سیگار تنباکو سرطان‌زا نیست کشیدن ماری‌جوانا به صورت سیگاری مضرترین روش استفاده از این ماده‌است، چرا که استنشاق دود ناشی ازمواد ارگانیکمی‌تواند مشکلات سلامتی مختلفی (نظیر، سرفه و خلط سینه) ایجاد کند. ایسوپرن به تعدیل و کاستن از میزان واکنش کمک می‌کند و به اشکال مختلف در مواد سوختنی تفاوت‌های کیفی قابل توجه ایجاد می‌کند.
• (این پاراگراف نیازمند بازبینی و مقابله با متن اصلی است): در یک سیگار پیچیده شدهٔ تنباکو یا ماری‌جوانای معمول که در حدود ۱ گرم است، در مقایسه با تنباکو، مقدار بسیار کمتری از مادهٔ ماری‌جوانا از نظر وزنی می‌سوزد. سیگارهای تجاری دارای افزودنی‌های بی‌شماری هستند، که بسیاری از آنها سوختن را تغییر می‌دهند و باعث می‌شوند که در هر مقدار جریان هوا مقدار گاز ثابتی بسوزد، شاید به منظور به حداکثر رساندن انتقال/دسترس‌پذیری زیستی (bioavailibility) نیکوتین. و بنابراین میزان کلی کشیدن به منظور انتقال نیکوتین به مغزی خونی را کاهش می‌دهند.فراوانی نسبی تراپنس و سایر وزن‌های مولکولی بالاتر، مولکول‌های چسبناک منجر به کشیدنی با ذرات بزگرتر می‌شود، به همان اندازه باعث میزان رسوب مواد ذره‌ای می‌شود. این به آن معناست که میزان بیشتری در سلول‌های برونش نشست می‌کند، و مسیرهای هوای بیشتر، که شش‌ها می‌توانند آسان‌تر آن را تمیز کنند، چراکه ذرات بسیار ریز و شدیداً سمی و غیرشفاف کمتری به آلوئولی ظریف می‌رسند. مژگان‌ها قادر نیستند به شکل مناسبی فراورده‌های سوختنی را تمیز کنند. تحریک‌پذیری ریهٔ افراد به مقدار ماده‌ای که گاز را به ریه‌ها می‌فرستد بستگی ندارد، بلکه عامل مقدم مقدار ماده‌ای است که به تاژک‌های جنبنده می‌چسبد. این موضوع همچنین در اثر خلط‌آور هر نوع کشیدن سهم دارد، و دلیلش این است که غشای مخاط در ریه‌ها دارای سیستم دفاعی هستند. در یک مقایسه، تبخیر ماری‌جوانا به علت نسبت بسیار بالای THC/CBD فعال در ۱۵۰C بخار غلیظ شده باعث میزان نسبتاً زیادی تحریک‌پذیری ریه می‌شود که، در استنشاق مقادیر بالا باعث تحریک‌پذیری شدید ریه به طور قابل توجه ناشی از مصرف ماده یا بخار آن است.
• یک مطالعه دریافت که افراد تنها به احتمال ۴۰% علائم تنفسی را گزارش می‌دهند در مقایسه با مصرف‌کنندگانی که در معرض تبخیر قرار نمی‌گیرند، حتی در میان طیفی از مواد سوختنی کلی که استنشاق می‌شود.”یک مطالعهٔ دیگر دریافت که بخارکننده‌ها یک سیستم مؤثر و ایمن برای انتقال کانابینویدها هستند.
• (این پاراگراف نیازمند بازبینی و مقابله با متن اصلی است):بیماری‌های تنفسی همراه با مصرف ماری‌جوانا می‌تواند اشاره داشته باشد به فرایندهای نئوپلاستیک (شکل‌گیری تومور) یا آسیب‌های ساختاری به ریه. باید متذکر شد که در آزمایشگاه نشان داده شده‌است که کانابینویدها فعالیت ضد نئوپلاستیک دارند، با این وجود، بخار استنشاقی از هر مادهٔ گیاهی، که تا نزدیک به حالت درخشان سوخته شود، غالباً زیان‌آور است. و دلیلش مواد سرطان‌زایی است که در تراکم‌های بالا به ویژه در باقی‌مانده‌های ذره‌ای یافت می‌شوند، و همچنین فراورده‌های گازی است که از تجزیهٔ اکسیداتیو ناشی می‌شود.
• مطالعات اخیر نشان داده‌اند که ارتباطی بین کشیدن منظم ماری‌جوانا و ابتلا به سرطان وجود ندارد^]در یک مطالعهٔ ۲۰ ساله بر روی ۵ هزار فرد بالغ، محققان دریافتند که بر خلاف مصرف تنباکو، کشیدن یک جوینت در هفته یا کمی بیشتر از آن به ریه‌ها آسیب نمی‌رساند. نتایج این پژوهش در مورد مصرف‌کنندگان حرفه‌ای‌تر چندان واضح نبود، چرا که شرکت‌کنندگان حرفه‌ای چندانی در آزمایش حضور نداشتند. این مطالعه دریافت که مصرف گهگاهی ماری‌جوانا در واقع ظرفیت و حجم ریه را طی سال‌ها افزایش می‌دهد، شاید به این دلیل که مصرف کنندگان ماری‌جوانا غالباً نفس‌های عمیق می‌کشند، و این بافت ریه را تقویت می‌کند. البته این رابطه وقتی به افرادی رسید که حدود ۱۰ سال به طور روزانه یک جوینت می‌کشیدند کمرنگ شد. در این پژوهش تنها حجم و ظرفیت ریه مورد بررسی قرار گرفت، و نه تحریک‌پذیری گلو، سرفه یا سرطان ریه.
• در گزارش بنیاد ریهٔ بریتانیا در سال ۲۰۱۲ شواهد و مدارکی ارائه شد که نشان می‌دهد خطر ابتلا بهسرطان ریه بر اثر کشیدن سیگارهای ماری‌جوانای معمول، حدوداً ۲۰ بار بیشتر از کشیدن سیگارهای تنباکو است.
• یک پژوهش دولتی که به بررسی اثرات درازمدت ماری‌جونا بر ریه پرداخته بود نتیجه‌گیری کرده است که مصرف گهگاهی ماری‌جوانا در عملکرد ریه اختلال ایجاد نمی‌کند
• پژوهشی در سال ۲۰۱۲ منتشر شد که حاصل ۲۰ سال مطالعه بر روی عملکرد ریوی و رابطه‌اش با مصرف ماری‌جوانا بود.این پژوهش عنوان کرد که “یافته‌های ما نشان می‌دهد که مصرف گهگاهی ماری‌جوانا (یک سیگاری در روز برای ۷ سال یا ۱ سیگاری در هفته برای ۴۹ سال) برای عملکرد ریوی مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این وجود، این پژوهش قادر به تخمین اثرات مصرف ماری‌جوانا بر کسانی که مصرف‌شان بیش از مقدار ذکر شده باشد نیست. یافته‌ها نشان می‌دهد که عملکرد ریه به طور شتابناکی با مصرف زیاد ماری‌جوانا دچار مشکل می‌شود
• یک مطالعه‌ی نظام‌مند بر روی داده‌های ۱۹ پژوهش انجام شده از ۱۹۶۶ تا ۲۰۰۶دریافت که ارتباط … معناداری بین مصرف کشیدن ماری‌جوانا و ابتلا به سرطان ریه وجود ندارد-به جز شواهدی از تغییرات هیستوپاتولوژیک پیش‌سرطانی در مخاط تنفسی.

تأثیر بر غدد و تولیدمثل

• نشان داده شده‌است که تزریق دوزهای بالا از THC به حیوانات، باعث کاهش سطح تستسترون، اختلال در تولید اسپرم، جنبندگی و عمر اسپرم می‌شود، چرخهٔ تخمک‌گذاری را مختل می‌کند، و برونداد هورمون‌های گونادوتروپیک را کاهش می‌دهد.
• تحقیقات نشان داده‌اند که اسپرم انسان شامل گیرنده‌هایی است که از طریق موادی شبیه به THC و سایرمواد شیمیایی مرتبط با ماری‌جوانا تحریک می‌شوند. آزمایش‌ها دلالت بر این داشته‌اند که استعمال ماری‌جوانا می‌تواند عملکرد اسپرم را تحت تأثیر قرار دهد؛ هرچند که نحوهٔ این اثرگذاری ناشناخته‌است.
• میزان بالاتر ابتلا بهسرطان بیضه در جوامع غربی ارتباط داده شده‌است با مصرف ماری‌جوانا. یک مطالعه که توسط مرکز پژوهش سرطان فِرِد هاچینسون و با حمایت مالی بنیاد ملی سلامت انجام شد، و در ژورنال سرطان مارچ ۲۰۰۹ منتشر شد، استفادهٔ درازمدت از ماری‌جوانا را با افزایش ۷۰ درصدی در ابتلا به سرطان بیضه مرتبط دانست و نتیجه گرفت که ماری‌جوانا برای سیستم غدد و تولیدمثل انسان مضر است. (خطر سرطان از ۰٫۴% تا تقریباً ۰٫۶ % افزایش می‌یابد.) این مطالعه همچنین نشان داد که بین افزایش در مصرف ماری‌جوانا و وقوع سرطان بیضه در مردان از دههٔ ۱۹۵۰ تا به امروز ارتباط وجود دارد.

تأثیر بر بارداری

• مطالعهٔ انجام شده در سال ۱۹۸۹ بر روی ۱۲۲۶ مادر که در ژورنال پزشکی نیوانگلند منتشر شد نتیجه گرفت که “مصرف ماری‌جوانا یا کوکائین حین حاملگی با اختلال در رشد جنین همراه است.”ا این وجود، به مانند اثر مختل‌کنندهٔ الکل بر جنین، تأثیرات مصرف ماری‌جوانا توسط مادر، بر ویژگی‌های چهره و علائم مرتبط کودک اثر نمی‌گذارد. بر مبنای این مطالعه، THC وارد شیر مادر می‌شود و می‌تواند بر کودک شیرخوار اثر بگذارد.
• برخی مطالعات دریافته‌اند که کودکان مادرانی که تنباکو یا ماری‌جوانا مصرف می‌کنند در مقایسه با سایر کودکان هم‌سن و با زمینهٔ اجتماعی مشابه، به مقدار بیشتری از نواقص شناختی دائم، اختلالات در تمرکز، بیش‌فعالی، و برهمکنش اجتماعی مختلف رنج می‌برند.یک مطالعهٔ اخیر، با شرکت دانشمندان اروپا و ایالات متحد آمریکا نشان داده‌است که مولکول‌های کانابینوید داخلی و طبیعی در تثبیت چگونگی اتصال سلول‌های عصبی به یکدیگر در مغز جنین نقش دارند. مطالعهٔ دیگری که به بررسی پروتئین‌های گیرنده‌های کانابینوید (CBRs) که در سلول‌های مغزی موش بیان می‌شوند پرداخت نشان داد که کانابینویدهای درون‌ساز در هدایت سلول مغزی برای سمت‌گیری در رحم نقش دارند. محققان نشان می‌دهند که سطح افزایش‌یافتهٔ THC خون در اثر مصرف ماری‌جوانا می‌تواند بر رشد مغز در جنین انسان اثر بگذارد. در مقابل، سایر مطالعات در جامائیکا نشان داده‌اند که مصرف ماری‌جوانا به نظر نمی‌رسد که باعث اختلال در تولد یا تاخیرهای رشدی در کودکان تازه به دنیا آمده شود.
• شواهد و مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد ماری‌جوانا ممکن است بر باروری زنان اثر منفی داشته باشد. این احتمال بر اساس ارتباط نسبتاً اندکی است که در مطالعهٔ کنترل شدهٔ مولر و همکارانش- که بر روی ۱۵۰ زن با مشکلات ناباروری صورت گرفته بود- بین مصرف ماری‌جوانا و ناباروری گزارش شده‌است. در همین حال واگنر و همکارانش نشان دادند که THC و آنادامید (anadamide) باعث افزایش مدت‌زمان حاملگی می‌شود و در رات‌ها میزان به‌دنیا آمدن فرزندان مرده را افزایش می‌دهند. در گزارشی که برای بنیاد ملی دارو و مواد استرالیا تهیه شد، کوپلند، گربر و سوویفت، نتیجه گرفتند که مطالعات کنونی نشان می‌دهند که مواد موجود در ماری‌جوانا در روند حاملگی اختلال ایجاد می‌کنند، و به همان شکل این ترکیبات با ساخته‌شدن و سوخت‌وساز کانابینویدهای داخلی تداخل ایجاد می‌کنند.

تأثیر بر هوش و حافظه

• یک مطالعهٔ طولی که در سال ۲۰۰۲ در ژورنال بنیاد پزشکی کانادا منتشر شد نتیجه گرفت که “ماری‌جوانا بر هوشِ کلی، اثر منفی درازمدت ندارد،” و اینکه “مصرف ماری‌جوانا تنها بر نمرات کلی هوش افرادی که ۵ یا تعداد بیشتری سیگاری در هفته مصرف می‌کنند اثر منفی دارد”
• یک پژوهش که در سال ۲۰۰۸ صورت گرفت نشان داد که مصرف ماری‌جوانا در مقادیر بالا و به طور درازمدت (بیش از ۵ سیگاری در روز آنهم برای مدت بیش از ده سال) همراه است با نابهنجاری‌های ساختاری در نواحیهیپوکامپ و آمیگدال مغز. هیپوکامپ در تنظیم عواطف و هیجانات و حافظه نقش دارد، و آمیگدال با ترس و پرخاشگری مربوط است، که هر دوی این نواحی در مصرف کنندگان حرفه‌ای و پرسابقه کوچک‌تر از سایر افراد است. برای مصرف کنندگان حرفه‌ای در این پژوهش، اندازهٔ هیپوکامپ ۱۲ درصد کوچک‌تر از دیگران بود و اندازهٔ آمیگدال ۷٫۱ درصد کوچک‌تر. با این وجود، گستردگی این پژوهش قابل توجه نبود و تنها ۳۱ نفر مورد آزمایش قرار گرفتند. (۱۵ مصرف کنندهٔ حرفه‌ای و ۱۶ فرد عادی). این پژوهش نتیجه گرفت که ” مصرف سنگین روزانهٔ ماری‌جوانا در درازمدت باعث آسیب به بافت مغز و سلامت ذهنی می‌شود.
• یک پژوهش که در سال ۲۰۰۱ در ژورنال نورولوژی چاپ شد اینطور نتیجه گرفت که “مصرف بالای ماری‌جوانا همراه است با کاهش پایدار در عملکرد عصب‌شناختی- حتی پس از ۲۸ روز دوری از ماده.قوی‌ترین شواهد و مدارک در رابطه با رابطهٔ ماری‌جوانا و حافظه بر اثرات منفی کلی‌اش (its non-acute negative effects) برحافظهٔ کوتاه‌مدت و حافظهٔ فعال تمرکز دارد. اگرچه شواهد و مدارک حاکی از وجود اثرات درازمدت است، اما به نظر می‌رسد این اثرات بازگشت‌پذیر هستند-جز در مورد مصرف‌کنندگان حرفه‌ای.
• در سال ۱۹۹۸ یک پژوهش آزمایشگاهی در ژورنالعلوم اعصاب منتشر شد. این پژوهش بر روی سلول‌های هیپوکامپال بدست آمده از رات‌های گردن‌بریده صورت گرفته بود، و از THC همراه با الکل اتیلیک برای اشباع نرون‌ها استفاده کرده بود. یافته‌های این پژوهش نشان داد که THC برای نورون‌های هیپوکامپال مسموم‌کننده‌است.

تأثیر بر فعالیت‌های شناختی

مصرف یک نوبت ماری‌جوانا باعث اختلالات شناختی مانند اختلال حافظه کوتاه مدت، کاهش توجه، کاهش روانی کلام و کند شدن توانایی حل مساله می‌شود اما به طور طبیعی این اثرات بعد از پاک شدن دارو از بدن از بین خواهند رفت در برخی از مطالعات مشاهده شده است که بعد از مصرف طولانی مدت دوز بالای ماری‌جوانا برخی از این اثرات ممکن است برای مدت مدیدی یا حتی به صورت دایمی باقی بماند در فرزندان زنان بارداری هم که طی دوران بارداری ماری‌جوانا مصرف کرده‌اند ممکن است این عوارض به صورت دایم باقی بماندمطالعات تصویربرداری که پس از مصرف ماری‌جوانا و در وضعیت استراحت انجام گرفته نشاندهنده افزایش جریان خون در نواحی لوب پیشانی، اینسولا، شکنج سینگولیت و نواحی زیر قشری است. علاوه بر این مصرف ماری‌جوانا علاوه بر افزایش متابولیسم کلی مغز باعث افزایش متابولیسم در نواحی قشر اربیتوفرونتال، پره‌فرونتال و عقده‌های قاعده‌ای می‌شود که در افراد طبیعی دیده نمی‌شود. در مقابل مطالعات متعددی نشان داده‌اند که در افرادی که طولانی مدت ماری‌جوانا مصرف کرده‌اند جریان خون مغزی و متابولیسم مغزی در حالت استراحت کمتر از افراد طبیعی است. در مصرف کنندگان ماری‌جوانا حتی پس از یک دوره نسبتاً طولانی پرهیز نیز ممکن است نسبت به افراد طبیعی تفاوتهایی در الگوهای فعال شدن مغزی وجود داشته باشد. به عنوان مثال در مطالعه‌ای حین انجام یک آزمون حافظه تصویری از افراد fMRI گرفته شد و معلوم شد که در افراد شاهد حین انجام این آزمون فعالیت ناحیه پشتی جانبی پره‌فرونتال (DLPFC) افزایش می‌یابد در حالیکه مصرف کنندگان ماری‌جوانا پس از ۲۴ ساعت و حتی ۲۸ روز قطع مصرف کاهش فعالیت این ناحیه را نشان می‌دهند و در مقابل مصرف کنندگان افزایش فعالیت ناحیه سینگولیت را نشان می‌دهند این تفاوتهای الگوی فعال شدن نواحی مغزی حین انجام آزمونهای شناختی در مطالعات متعدد دیگری نیز نشان داده شده است. نکته جالبی که در برخی مطالعات مشخص گردیده این است که مصرف کنندگان ماری‌جوانا حتی هنگامیکه از نظر انجام آزمونهای شناختی تفاوتی با گروه شاهد نداشتند در مطالعات تصویربرداری کاهش فعالیت در برخی نواحی و افزایش فعالیت در برخی نواحی دیگر را نشان می‌دهند که موید به‌کارگیری مکانیسم‌های جبرانی برای پوشاندن اختلالات به وجود آمده است . در مصرف کنندگان سنگین ماری‌جوانا در آزمونهای شناختی که برای سنجش حافظه، توجه و کارکردهای اجرایی انجام شده نسبت به مصرف کنندگان سبک تر و گروه شاهد به طور معنی داری کارایی پایین‌تری داشته اند و در برخی از آنها شدت اختلال با تعداد سالهای مصرف همبستگی داشته است هر چند به دلیل آنکه مصرف کنندگان به طور متوسط تنها ۱۷ ساعت در حال ترک بوده‌اند ممکن است برخی از این اختلالات به دلیل وجود ماده در بدن باشد نه اختلالات دایمی فعالیت مغز. در دو مطالعه دیگر که بر روی توجه انتخابی و پردازش اطلاعات در مصرف کنندگان ماری‌جوانا انجام شده نیز همین مشکل وجود دارد. در این مطالعات مشاهده شد که پردازش اطلاعات بینایی و شنوایی در مصرف‌کنندگان مزمن ماری‌جوانا نسبت به گروه شاهد مختل شده است. در این مطالعات نیز نمی‌توان به طور قطع بین اختلال دایمی یا اختلال به دلیل وجود ماده در بدن افتراق داد. در مطالعه دیگری مصرف کنندگان سنگین ماری‌جوانا حتی پس از ۲۸ روز از قطع مصرف دچار اختلالاتی در حافظه، کارکردهای اجرایی، سرعت روانی-حرکتی و سرعت کارهای دستی بودند که شدت این اختلالات با شدت مصرف ارتباط داشت در مطالعه‌ای که بر روی نوجوانان مصرف کننده ماری‌جوانا انجام گرفت مشخص شد که حتی پس از ۶ هفته پرهیز در آزمونهای شناختی اختلال نشان می‌دهند.در یک بررسی دیگر مصرف کنندگان سنگین ماری‌جوانا در مقایسه با گروه شاهد اختلالات خفیف اما معناداری در بازیابی حافظه، بیان کلامی و استدلال ریاضی داشتند.مطالعات دیگری نیز اختلالاتی در توجه و کارکردهای اجرایی در مصرف کنندگان سنگین ماری‌جوانا نشان داده‌اند که با کاهش انعطاف پذیری ذهنی و افزایش درجازدن و کاهش یادگیری مشخص شده است. در مقابل برخی دیگر از مطالعات اختلافی بین مصرف کنندگان مزمن و جمعیت عمومی از نظر کارکردهای شناختی گزارش نکرده‌اندبنابراین به نظر می‌رسد در این زمینه نیاز به مطالعات بیشتر وجود دارد. در مطالعات قبلی اختلالات شناختی خفیف اما معنی‌داری در فرزندان مادرانی که در حین بارداری ماری‌جوانا مصرف کرده بودند مشاهده شده بود که مطالعات دیگر نیز آنرا تایید کرده‌اند و این اختلالات تا سن ۶ سالگیو ۱۰ سالگی نیز باقی‌مانده است.مشاهده شده است که فرزندان مادرانی که در بارداری ماری‌جوانا مصرف کرده‌اند در تمام مراحل رشد تا ۱۴ سالگی نسبت به همسالان خود دور سر کوچکتری دارند که در بررسیهای بعدی در سن ۱۶ سالگی مشخص گردید که در انجام آزمونهایی که به حافظه تصویری، تحلیل و یکپارچه‌سازی نیاز دارند نیز دچار اختلال هستند

اثرات روانی

• مطالعات متعددحاکی از وجود همبستگی بین مصرف ماری‌جوانا و ایجاد اضطراب، روان‌پریشی و افسردگی است به عبارت دقیق تر، یک فراتحلیل که در سال ۲۰۰۷ صورت گرفت که براورد کرد که مصرف ماری‌جوانا به طور آماری بسته به میزان دوز مصرفی، با افزایش خطر ابتلا به اختلالات روان پریشی نظیر اسکیزوفرنی همبستگی دارد. با این وجود هیچ مکانیسمی که نشان دهد که مصرف ماری‌جوانا علت ابتلا به این اختلالات است یافت نشده‌است.
• پژوهش «بیچ»(BEACH) که توسط مرکز آمارها و طبقه‌بندی عمومی استرالیا و دانشگاه سیدنی صورت گرفت دریافت که “مصرف کنندگان ماری‌جوانا احتمال بیشتری دارد که از افسردگی، اضطراب و روان‌پریشی رنج ببرند”. این گزارش در ادامه عنوان می‌کند که از بین بیمارانی که مصرف ماری‌جوانا را به پزشک عمومی خود گزارش کرده بودند، ۴۸ درصد دارای یک مشکل روانشناختی بودند. به عبارت دقیق‌تر ۱۹ درصد دچار افسردگی، ۹ درصد دچار روان‌پریشی و ۶ درصد دچار اضطراب بودند. با این وجود، این نکته نیز در نظر گرفته شد که تعداد کمی از مصرف کنندگان ماری‌جوانا به پرشک‌شان در مورد مصرف ماری‌جوانا اطلاع می‌دهند. از این رو نتایج این پژوهش به صورت بالقوه دارای سوگیری است.
• یک مطالعهٔ DTI که در ۹ می۲۰۰۶ منتشر شدنشان داد که مصرف ماری‌جوانا توسط نوجوانان با هیچ تغییر ساختاری در مغز همراه نیست. این مطالعه نتیجه گرفت که “مصرف ماری‌جوانا، دست کم در مقدار متعادل، حین دورهٔ نوجوانی به نظر نمی‌رسد برای اعصاب زیان‌آور باشد

تأثیر بر روان‌پریشی

• دکتر استانلی زامیت از دانشگاه‌های بیرستول و کاردیف (در روزنامهٔ دیلی اکپرس ۲۷ ژوئیهٔ سال ۲۰۰۷) گزارش داد که: “حتی اگر ماری‌جوانا خطر روان‌پریشی را افزایش دهد، اکثر افرادی که از این ماده استفاده می‌کنند بیمار نمی‌شوند.” او اضافه کرد: با این وجود، ما همچنان توضیه می‌کنیم که افراد از مصرف این ماده خودداری کنند و یا آن را به حداقل برسانند، به ویژه اگر در خود علائم شروع هرگونه بیماری ذهنی را مشاهده می‌کنند، یا خویشاوندانی با بیماری‌های روان‌پریشی در خانواده خود دارند.” یک پژوهش کلی که در سال ۲۰۰۷ در «لانست» بر روی مطالعات دیگر صورت گرفت اینطور نتیجه گرفت که مصرف کنندگان کانابیس ۴۰ درصد بیشتر احتمال دارد که از بین کسانی باشند که از بیماری روان‌پریشی رنج می‌برند.
• اکثر شواهد و مدارک برای روان‌پریشی مختصر مربوط به ماری‌جوانا وسیعا مبتنی بر گزارش‌های موردی‌ای است که مصرف کنندگان ماری‌جوانا در دوزهای بالا از آغاز یک مرحلهٔ همراه با روان‌پریشی خبر داده‌اند که پس از آن منجر به خوددداری شده‌است.
• وجود روان‌پریشی ناشی از مصرف ماری‌جوانا در شماری از کشورها از جمله نیوزلند آفریقای جنوبی، سوئد، و بریتانیاگزارش شده‌است.
• پژوهشی که در سال ۲۰۰۸ در ژورنال روان‌پزشکی بریتانیا منتشر شد، رابطهٔ مصرف ماری‌جوانا و و علائم مقدماتی روان‌پریشی را در سن ۱۵-۱۶ بررسی کرد و به این نتیجه رسید که مصرف ماری‌جوانا با علائم مقدماتی روان‌پریشی در نوجوانی ارتباط دارد.
• در پژوهش انجام شده در موسسهٔ روان‌پزشکی کینگ کالج لندن، دانشمندان تایید کرده‌اند که بین مصرف شدید ماری‌جوانا و علائم زودگذر روان‌پریشی در افراد سالم ارتباط وجود دارد. پس از سنجش ۲۲ مرد سالم ۲۰تا ۳۰ ساله که به آنها THC تزریق شد، همراه با تزریق گول‌زننده و دروغین به درصدی از افراد این گروه، بین این مادهٔ شیمیایی و ابتلا به روان‌پریشی ارتباط یافت شد، ” که بر اساس آن توهمات مانع آن می‌شد که افراد بتوانند چیزهای واقعی را از تصورات شان متمایز کنند.”. دکتر پل موریسون، که راهبر این تیم بود نتیجه گرفت که “این یافته‌ها تایید می‌کند که THC می‌تواند در افرادی که از نظر روان‌پزشکی سالم هستند یک واکنش روان‌شناختی زودگذر اما شدید ایجاد کند.
• بزرگترین مطالعهٔ طولی که به بررسی رابطهٔ بین ماری‌جوانا و روان‌پریشی پرداخت توسط تیم آندریسنصورت گرفت و ۴۵۵۷۰ مرد را از ارتش سوئد به مدت ۱۵ سال مورد بررسی قرار داد. پس از کنترل سایر عوامل نظیر بیماری ذهنی والدینی یا بیماری روان‌پریشی از پیش موجود، این پژوهش دریافت که احتمال ابتلا به شیزوفرنی در سال‌های بعدی زندگی در میان کسانی که بین ۱ تا ۱۰ بار ماری‌جوانا مصرف کرده بودند، ۱٫۵ برابر و برای کسانی که بیش از ۱۰ بار ماری‌جوانا مصرف کرده بودند ۲٫۳ برابر بیش از سایرین است به این پژوهش انتقاد شده‌است که چرا اثر سایر مواد بالقوه ایجاد کنندهٔ روان‌پریشی –نظیر آمفتامین‌ها- را کنترل نکرده‌است. پژوهشی که متعاقب آن انجام شد داده‌ها را مورد تحلیل دوباره قرار داد و به این نتیجه رسید: “حتی پس از در نظر گرفتن مصرف سایر مواد و زمینهٔ اجتماعی مقدماتی، مصرف ماری‌جوانا همچنان عامل پیش‌بینی‌کنندهٔ ابتلا به شیزوفرنی است – که البته به میزان مصرف ماری‌جوانا نیز بستگی دارد.
• یک فراتحلیل در سال ۲۰۰۵ که به بررسی چندین فرضیه در مورد همبستگی بین ماری‌جوانا و روان‌پریشی پرداخت دریافت که حمایتی برای این فرضیه که ماری‌جوانا می‌توان علت روان‌پریشی باشد به طوری که اگر مصرف نمی‌شد، روان‌پریشی رخ نمی‌داد وجود ندارد. با این وجود برای فهم همبستگی بین ماری‌جوانا و سایر انواع بیماری روان‌پریشی مطالعات بیشتر نیاز است.پژوهش‌ها نشان داده‌اند که برای برخی افرادی که زمینهٔ بیماری ذهنی دارند این خطر وجود دارد که مصرف ماری‌جوانا باعث ایجاد علائم روان‌پریشی شود. این خطر معلوم شد که مستقیماً با مصرف مکرر و بالا و آشنایی در سن پایین با این ماده مرتبط است. و به ویژه برای کسانی که برای بیماری ذهنی دچار پیش‌زینه هستند مصداق دارد. انتقادهای متعددی به این پژوهش شده است- از زاویهٔ فرق نگذاشتن بین مصرف درمانی و مصرف تخدیری این ماده، از زاویهٔ جهت علی موضوع و همین‌طور تأثیر قرار داشتن ماری‌جوانا در لیست فعالیت‌های مجرمانه بر نتایج آزمایش.
• تحقیق اخیر که به مدت ده سال بر روی ۱۹۲۳ فرد از جمعیت عمومی ۱۴ تا ۲۴ ساله‌ی آلمان صورت گرفت نشان می‌دهد که مصرف ماری‌جوانا یک عامل خطر برای ایجاد علائم روان‌پریشی است. و مصرف ادامه‌دار ماری‌جوانا ممکن است خطر ابتلا به روان‌پریشی را افزایش دهد.

تأثیر بر شیزوفرنی

یک پژوهش اخیراً نشان داده‌است که کانابیدویل (یک مولفهٔ اساسی ماری‌جوانا) می‌توان به همان اندازهٔ داروهای ضدروان‌پریشی نابهنجار (atypical antipsychotics) در درمان شیزوفرنی مؤثر باشد. تحقیقات بیشتر از این نتایج حمایت کرده‌است. این محققان نتیجه گرفتند که کانابیدویل در موارد شیزوفرنی پارانوید شدید دارای خواص ضدروان‌پریشی است. (لوک و همکاران ۲۰۰۹)

تأثیر بر افسردگی

توجه کمتری به رابطهٔ بین مصرف ماری‌جوانا و ابتلا به افسردگی صورت گرفته‌است، شاید به این دلیل که مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا بیشتر هنگام ابتلا به روان‌پریشی برای درمان اقدام می‌کنند تا هنگام ابتلا به افسردگی. چن و همکارانش (۲۰۰۲) پژوهش ملی علل ثانویهٔ (Comorbidity Survey) در آمریکا (NCS) را مورد تحلیل دوباره قرار دادند تا به بررسی رابطهٔ بین مصرف ماری‌جوانا و مرحله ماژور افسردگی بپردازند. آنها دریافتند که خطر ابتلا به مرحلهٔ اول افسردگی ماژور تا اندازه‌ای با تعداد موقعیت‌های مصرف ماری‌جوانا و با مراحل پیشرفته‌تر مصرف ماری‌جوانا ارتباط دارد. در مقایسه با افرادی که هیچگگاه ماری‌جوانا مصرف نمی‌کردند، آن دسته از مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا که به این ماده وابستگی نداشتند ۱٫۶ برابر بیشتر در خطر ابتلا به مرحلهٔ اول افسردگی ماژور قرار داشتند. وابستگی به ماری‌جوانا با ۳٫۴ برابر خطر بیشتر برای ابتلا به افسردگی ماژور همراه بود. گرانت(۱۹۹۵)، با استفاده از داده‌های پژوهش طولی همه‌گیرشناسی الکل ایالات متحد آمریکا، نشان داد که تشخیص سوءمصرف ماری‌جوانا یا وابستگی طی یک سال گذشته، همراه است با ۶٫۴ برابر احتمال بیشتر برای تشخیص نشانه‌های افسردگی ماژور در آن زمان.

• یک پژوهش USC در سال ۲۰۰۲ از ۴۴۰۰ کاربر اینترنت دریافت که “… کسانی که یکبار یا کمتر در هفته ماری‌جوانا استفاده می‌کنند، کمتر افسرده هستند، حس مثبت‌تری دارند، و شکایات جسمی کمتر در مقایسه با سایرین دارند. این داده‌ها نشان می‌دهد که ظاهراً در بزرگسالان خطر ابتلا به افسردگی با مصرف ماری‌جوانا افزایش نمی‌یابد.

تأثیر بر افسردگی دوقطبی

یک مرور در سال ۲۰۰۵ بر روی شواهد و مدارک مربوط به استفاده از ماری‌جوانا در بیماران ذهنی دریافت که این ماده می‌تواند اثرات بسیار متفاوتی بر بیماران مختلف داشته‌باشد. اگرچه “هیچ آزمن کنترل‌شده بر ریو THC صورت نگرفته‌است”، اما شواهد و مدارک نه‌چندان معبتر حاکی از آن است که مصرف ماری‌جوانا می‌تواند در درمان اختلال دوقطبی مفید باشد. محققان تأکید کرده‌اند که تأیید این موضوع مستلزم شواهد و مدارک محکم‌تری است.

تأثیر بر میزان خودکشی

بورگس، والترز و کسلر به بررسی رابطهٔ بین مصرف ماری‌جوانا و خطر خودکشی یا اقدام به آن پرداختند. برخی پژوهش‌ها نشان داد کهافراد وابسته به ماری‌جوانا ۲٫۴ بار بیشتر احتمال دارد که در مقایسه با افرادی که به این ماده وابستگی ندارند، اقدام به خودکشی را گزارش کنند. این نتیجه پس از کنترل متغیرهای مربوط به عوامل جمعیت‌شناختی-اجتماعی، اختلالات روان‌پزشکی و سایر مصارف مواد اعلام شد. بیوتریز و همکاران (۱۹۹۹) به بررسی ۳۰۲ مورد بیمارستانی که اقدام به خودکشی کرده بودند پرداخت و دریافت که پاسخ ۱۶% از آنان نسبت به سوءمصرف یا وابستگی به ماری‌جوانا مثبت بود- در حالیکه این پاسخ در بین تنها ۲% از افراد یک اجتماع تصادفی مثبت بود. پس از کنترل افسردگی و یا مشکلات اجتماعی این پژوهش دریافت که کسانی که دچار اختلال مصرف ماری‌جوانا (cannabis use disorder) هستند، ۲ برابر بیشتر احتمال دارد که دست به خودکشی بزنند.

اثرات رفتاری

• مطالعات مستقل انجام شده بر روی دانشجویان دانشگاه نشان داده‌اند که تفاوتی بین میانگین نمرات و دستاوردهای تحصیلی مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا و سایرین وجود ندارد؛ اما مصرف‌کنندگان در تصمیم‌گیری برای انتخاب شغل اندکی بیش از سایرین دچار مشکل بودند و تعداد کمتری از آنان به دنبال مدارج حرفه‌ای پیشرفته‌تر می‌رفتند.در مطالعات آزمایشگاهی انجام شده در مورد رابطهٔ بین انگیزش و ماری‌جوانا در بیرون از محیط آموزشی، – یعنی جایی که داوطلبان برای دریافت دستمزد وارد بازار کار می‌شدند- نیز تفاوت قابل توجهی بین مصرف‌کنندگان و سایرین دیده نشد.
• یک مطالعهٔ طولی بر روی اثرات درازمدت مصرف ماری‌جوانا از سن ۱۴ سالگی تا ۲۱ سالگی و نتایج آن تا سن ۲۵ سالگی در نیوزلند انجام شده‌است،”. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که افزایش مصرف ماری‌جوانا در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی همراه است با طیفی از نتایج منفی در سال‌های بعدی. به عبارت دقیق‌تر، مصرف ماری‌جوانادر مقادیر بالا با نتایج تحصیلی ضعیف‌تر، درآمد پایین‌تر، وابستگی رفاهی بیشتر و نداشتن شغل و رضایت‌مندی پایین‌تر در روابط و زندگی مرتبط است. این یافته‌ها در راستای حجم فزایندهٔ مطالعاتی است که در رابطه با پیامدهای منفی مصرف زیاد ماری‌جوانا در حال مطرح شدن است.”

ماری‌جوانا: همبستگی یا علت

وجود همبستگی بین مصرف ماری‌جوانا و ابتلا به برخی علائم روان‌پریشی لزوماً به معنای این نیست که مصرف ماری‌جوانا علت ابتلا به روان‌پریشی است. بلکه ممکن است مصرف ماری‌جوانا یک مولفه از یک مجموعه علت باشد که دست به دست هم داده و منجر به ابتلا به روان‌پریشی می‌شوند. همچنین ممکن است که این صرفاً یک همبستگی باشد و هیچ رابطه‌ی علی بین این دو موضوع وجود نداشته باشد.

در سال‌های اخیر معنای این همبستگی و جهت این همبستگی محل بحث و منازعه است:

1. برخی مطالعات برآورد کرده‌اند که احتمالاً جهت این رابطه از مصرف ماری‌جوانا به سمت اختلالات روان پریشی است و کمتر در مسیر برعکس یعنی از علائم روان پریشی به سمت مصرف ماری‌جوانا است
2. مطالعات دیگری یا برآورد کرده‌اند که جهت این رابطه از علائم روان پریشی به مصرف ماری‌جوانا است و یا ماری‌جوانا را به عنوان ماده ای در نظر گرفته‌اند که تنها می تواند بخشی از مجموعه علت‌های ابتلا به علائم روان‌پریشی باشد،و مسئول مشکلات ذهنی‌ای که در غیاب ماری‌جوانا رخ می‌دهد نیست.

شواهد و مدارک

• جهت علی معلولی به طور مستقیم‌تر در پژوهش دکر.میکل آرنت از دانشگاه آرهاس دانمارک مورد بررسی قرار گرفت. آنها دریافتند که افرادی پس از مصرف ماری‌جوانا یک دوره‌ی روان‌پریشی را تجربه می‌کنند به همان میزان احتمال دارد که مادر یا خواهر یا خویشاوند «درجه یکی» داشته باشند که دچار شیزوفرنی باشد یا اینکه خود عملاً برای شیزوفرنی تحت درمان بوده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که علت ابتلا به روان‌پریشی نه مصرف ماری‌جوانا بلکه زمینه‌ی ژنتیکی برای شیزوفرنی است.”این افرادی شیزوفرنی را تجربه می‌کنند، چه ماری‌جوانا مصرف کرده باشند یا نه.
• یک تفسیر متداول از همبستگی و جهت نظری علیت فرضیه‌ی خوددرمانگری (self-medication) است که بر مبنای آن علت وجود همبستگی بین بیماری‌های روان‌پزشکی و ماری‌جوانا به طور کلی یا جزئی به سوءمصرف افراطی مواد در میان افرادی نسبت داده می‌شود که از یکاختلال ذهنی معین رنج می‌برند- در بسیاری موارد پیش از آنکه بیماری‌شان تشخیص داده شود. این موضوع احتمال مصرف ماری‌جوانا در بین بیماران ذهنی و کسانی که که هنوز بیماری‌شان تشخیص داده نشده است را افزایش می‌دهد. این تفسیر علت وجود همبستگی را چنین عنوان می‌کند و ادعاهای مبنی بر وجود علیت با جهت معکوس را منتفی می‌داند.
• بیش از ۶۰ درصد بیماران ذهنی از بین کسانی هستند که سوءمصرف مواد دارند و بسیاری از این افراد ماری‌جوانا و الکل را ترجیح می‌دهند.
• برای نمونه، مرور شواهد و مدارک توسط لوییس آرسنالت و همکاران در سال ۲۰۰۴ نشان داد که در سطح فردی، مصرف ماری‌جوانا خطر نسبی ابتلا به شیزوفرنی در آینده را دو برابر افزایش می‌دهد. از این رو این پژوهش بین این دو یک رابطه‌ی علی در نظر می‌گیرد. این پژوهش نیز اظهار می‌کند که ، ” بر سر اینکه مصرف ماری‌جوان می‌تواند منجر به ابتلا به دوره زودگذر اما شدید روان‌پریشی شود، اختلاف نظر اندکی وجود دارد.” این پژوهش نتایج چندین مطالعه را در یکمدل آماری ترکیب می‌کند. این پژوهش روشن نمی‌کند که آیا مصرف ماری‌جوانا پیش یا پس از مشکلات ذهنی معینی رخ می‌دهد یا نه.
• به طور مشابه، مطالعه‌ی برجسته در سال ۱۹۸۷ از ۵ هزار نفر از ارتش سوئد دریافت که کسانی که در سن ۱۸ سالگی اعلام کرده بودند که در بیش از ۵۰ موقعیت از ماری‌جوانا استفاده کرده بودند، ۶ بار بیشتر احتمال اشت که در ۱۵ سال متعاقب آن دچار شیزوفرنی شوند. در واقع، موارد روان‌پریشی محدود به بیمارانی بود که مستلزم مراقبت بیمارستانی بودند. این یافته‌ها در نمونه‌ی جمعیتی دیگر تکرار نشده‌اند. از آنجاییکه این پژوهش علائم از پیش موجود برای آغاز مصرف ماری‌جوانا و همین‌طور مصرف سایر مواد غیرقانونی را کنترل نکرده بود، این مطالعه مسئله همبستگی در برابر علیت را حل نمی‌کند اما به بحث و جدل‌های بسیاری درون انجمن‌های علمی منجر شد. این مطالعه نیز برای دوزاژ مصرف ماری‌جوانا به گزارش‌های شخصی متکی بود.
• مطالعه‌ی سال ۲۰۰۵ دریافت که “آغاز علائم ابتلا به شیزوفرنی عموماً پیش از آغاز مصرف ماری‌جوانا رخ می‌دهد. یافته‌ها از رابطه‌ی علی بین مصرف ماری‌جوانا و رفتارهای شیزوفرنی‌گونه حمایت نمی‌کند.رفتارهای شیزوفرنی‌گونه یک اختلال شخصیت است که متفاوت از شیزوفرنی است، اگرچه برخی شواهد و مدارک نشان می‌دهد که اولی می‌توان پیش‌زمینه‌ی دومی باشد. مطالعه‌ی سال ۲۰۰۷ در بریتانیا نتیجه گرفت که، “تفاوت‌های اندکی بین علائم بیماران شیزوفرنی که ماری‌جوانا مصرف می‌کنند و بیماران شیزوفرنی که ماری‌جوانا مصرف نمی‌کنند وجود دارد. در زمینه‌ی میزان افرادی که دارای سابقه‌ی خانوادگی در زمینه‌ی ابتلا به شیزوفرنی بودند بین مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا و سایرین تفاوتی وجود ندارد. این استدلال در مقابل ایده‌ای است که مدعی است روان‌پریشی شبه‌شیزوفرن به علت مصرف ماری‌جوانا رخ می‌دهد.
• پژوهش مبتنی بر «مطالعه‌ی چندرشته‌ای سلامت و رشد داندین» دریافته است که کسانی که مصرف ماری‌جوانا را در سنین ابتدایی نوجوانی آغاز می‌کنند و دارای نمایه‌ی ژنتیکی معینی هستند در مقایسه با سایرین و یا کسانی با ژنوتیپ متفاوت، ۵ بار بیشتر احتمال دارد که دچار بیماری‌های روان‌پریشی شوند. به این پژوهش نیز انتقاداتی وارد آمده است و گفته شده است که در زمینه‌ی حل مساله‌ی «همبستگی در برابر علیت» چندان راهگشا نیست.
• پژوهشی که همبستگی معکوس بین سطح آناندامید مغزی-نخاعی (یک کانابینوید درون‌ساز) را با میزان ابتلا به شیزوفرنی بررسی کرد نشان داده است که مصرف ماری‌جوانا به جای آن علت ابتلا به شیزوفرنی باشد، می‌تواند پیامد ابتلا به شیزوفرنی باشد، یا یک پیش‌زمینه برای ابتلا به شیزوفرنی.
• به نظر نمی‌رسد مصرف ماری‌جوانا علت وقوع شیزوفرنی باشد با این وجود مصرف ماری‌جوانا با احتمال بسیار بالایی روند ایجاد اختلالات روان‌پریشی در بین افرادی مستعد تشدید می‌کند. همچنین این احتمال وجود دارد که مصرف ماری‌جوانا وضعیت این بیماری را در افراد مبتلا به آن وخیم‌تر کند.
• منابع :
• 1. Ashton, C. H. (2001). “Pharmacology and effects of cannabis: a brief review”. The British Journal of Psychiatry 178 (2): 101–۶٫ DOI:10.1192/bjp.178.2.101. PMID 11157422.
  2.  “Cannabis”. Dasc.sa.gov.au. Retrieved 2011-04-20.
  3.  مبانی شناخت انسان، اثر مایکل آیزنک، ترجمهٔ آرش حسینیان، نشر اینترنتی، تحت مجوز توزیع و تکثیر اشتراکی، چاپ اول، ۱۳۸۷، ص۳۰۶
  4. Moelker, Wendy (19 Sep 2008). “How does Marijuana Affect Your Body? What are the Marijuana Physical Effects?”.
  5.  Moelker, Wendy (19 Sep 2008). “How does Marijuana Affect Your Body? What are the Marijuana Physical Effects?”.
  6. Moelker, Wendy (19 Sep 2008). “How does Marijuana Affect Your Body? What are the Marijuana Physical Effects?”.
  7. Moelker, Wendy (19 Sep 2008). “How does Marijuana Affect Your Body? What are the Marijuana Physical Effects?”.
  8.  Moelker, Wendy (19 Sep 2008). “How does Marijuana Affect Your Body? What are the Marijuana Physical Effects?”.
  9. Moelker, Wendy (19 Sep 2008). “How does Marijuana Affect Your Body? What are the Marijuana Physical Effects?”.
  10. H.K. Kalant & W.H.E. Roschlau (1998). Principles of Medical Pharmacology (6th ed.). pp. 373–۳۷۵٫
  11.  Andersson, M. ; Usiello, A; Borgkvist, A; Pozzi, L; Dominguez, C; Fienberg, AA; Svenningsson, P; Fredholm, BB et al. (2005). “Cannabinoid Action Depends on Phosphorylation of Dopamine- and cAMP-Regulated Phosphoprotein of 32 kDa at the Protein Kinase A Site in Striatal Projection Neurons”. Journal of Neuroscience 25 (37): 8432–۸٫ DOI:10.1523/JNEUROSCI.1289-05.2005.PMID 16162925.
  12. Ad Hoc Group of Experts. “Report to the Director, National Institutes of Health” (Workshop on the Medical Utility of Marijuana). Institute of Medicine.